Chcę pomóc
Jak zaczęła się Pana przygoda z pszczołami?
Zwierzętami interesowałem się od dziecka, więc wybór kierunku studiów był naturalny: Zootechnika na Wydziale Nauk o Zwierzętach na SGGW. Wybrałem specjalizację ze zwierząt małych. Podczas zajęć z pszczelarstwa poznałem lepiej pszczoły i zaprzyjaźniłem się z nimi. Wraz z bratem kupiliśmy kilka rodzin pszczół z zamiarem wyprodukowania paru słoików miodu na własne potrzeby. Wyszło ich ponad dwadzieścia i w mgnieniu oka rozeszły się po rodzinie. Jednak, gdy przyszła zima – okres, który weryfikuje umiejętności i wiedzę pszczelarza – nasze podopieczne padły. Postanowiłem poszerzyć swoją wiedzę w Technikum Pszczelarskim w Pszczelej Woli na Lubelszczyźnie, najbardziej znanej i prestiżowej szkole w Europie, kształcącej pszczelarzy. Po dwóch latach nauki wiedziałem o pszczołach wiele więcej. Początkowo nie planowałem rozszerzania działalności związanej z pszczołami. Namówili mnie klienci i rodzina. Zainteresowanych miodem przybywało, więc siłą rzeczy musiałem zwiększyć produkcję. Jednak nadal pozostaje to w sferze hobby. Produkcja dobrego miodu jest mało dochodowym zajęciem (śmiech). To, co zarabiamy, wystarcza głównie na utrzymanie pasieki.
Na czym polega praca pszczelarza?
Pszczelarz od marca do września pracuje przede wszystkim w terenie, regularnie doglądając pszczół. To delikatne owady i jeżeli warunki panujące w ulu pogorszą się, to pszczoły zaczną chorować, uciekną lub zginą. Pozyskiwanie miodu i pyłku pszczelego to zajęcia pracochłonne. Zima to czas na prace konserwacyjne w pasiece – budowę nowych uli, ramek na miód. Zimę pszczoły spędzają w ulach, wygrzewając się w nich. Potrafią wytworzyć i utrzymać w nich temperaturę około 20 stopni Celsjusza, a od połowy stycznia, gdy matka zaczyna składać jaja, nawet 34,5 stopnia. Warto dodać, że pszczoła nie jest w stanie przetrwać w temperaturze poniżej 7 stopni. Dlatego owady te wychodzą z uli dopiero, gdy na zewnątrz jest powyżej 10 stopni, bezwietrznie i słonecznie.
Dlaczego postanowił Pan wesprzeć FHO? Nie tylko zapewnił Pan nam pasiekę, ale też dogląda w ramach wolontariatu.
Zależało mi, żeby wprowadzić trochę pszczół na teren Ursynowa. Mieszkam bardzo blisko hospicjum, które dysponuje zielonym terenem, więc pomyślałem, że warto zapytać. Okoliczni mieszkańcy pomysł zaaprobowali i od ponad roku na terenie hospicjum mamy ule i pszczoły.
Proszę przedstawić nam FHO-skie pszczoły.
Są to pszczoły rasy Buckfast, którą wyróżnia domieszka genów pszczół włoskich, żyjących w cieplejszym klimacie. Rasa ta szybko się mnoży i dobrze służy przez cały sezon. Matki pochodzą z najlepszych pasiek zarodowych (hodowli) w Polsce.
Czy pszczoły są z natury agresywne? Bać się ich?
Pszczoły w odróżnieniu od większości owadów mają dużo mniejszą tendencję do agresji, ponieważ użądlenie kogoś oznacza dla nich śmierć. Żądło pszczoły ma rodzaj zadziora i gdy je w coś wbije, nie jest w stanie go wyciągnąć bez oderwania części odwłoka, co oznacza dla niej śmierć w męczarniach. Jeśli wiemy, jak się z pszczołami obchodzić, zagrożenie dla człowieka jest znikome. Dodam, że użądlenie pszczoły, o ile nie jest się nań uczulonym jest bardzo zdrowe.
Co dają nam pszczoły i co by było, gdyby ich nie było?
Pszczoła od wieków uznawana jest za symbol życia. Obliczono, że od momentu, w którym zginie ostatnia pszczoła, ludzkość wymrze z głodu po czterech latach. Pszczoły zapewniają naturalne przetrwanie dla ok. 80 procent roślin i to w większości tych najcenniejszych dla nas i dla środowiska. Jeżeli tych roślin zabraknie, drastycznie zubożeje dieta, zarówno nasza, jak i zwierząt. Pszczoły zapylają ok. 95-98 procent wszystkich kwiatów. Bez ich pomocy również większość drzew nie byłaby w stanie rozmnażać się. Są w stanie wytworzyć nasiona tylko po zapyleniu przez owady.
Mówi się, że pszczołom zagraża wyginięcie…
To prawda. Na szczęście w porę dostrzegliśmy ten problem. Jedną z metod wspomagających zachowanie gatunku jest wykorzystywanie pszczół do pracy jako zapylaczy. W krajach wysoko rozwiniętych, jak Francja, Niemcy czy USA, pszczelarze zarabiają głównie na zapylaniu roślin, a miód jest traktowany jako produkt dodatkowy powstający podczas tego procesu. Największym zagrożeniem dla pszczół jest człowiek, a ściślej środki chemiczne stosowane w rolnictwie oraz brak zróżnicowanego i wartościowego pokarmu (monokultury rolnicze) Co ciekawe, szkodliwe dla człowieka miejskie powietrze nie oddziałuje negatywnie na pszczoły. Potrafią one w 100% proc. oczyścić miód z metali ciężkich i pozostałości spalin, za to totalnie nie radzą sobie z chemią rolniczą. Dlatego to właśnie miasto staje się dla nich bastionem, a miód z miasta najlepszym jakościowo. Na skutek działalności człowieka pszczoły cierpią na wiele chorób, z którymi wcześniej nie miały styczności i na które nie są odporne. Dlatego nie ma już pszczół, które nie pochodziłyby z hodowli. O ile na świecie powstaje coraz więcej programów edukacyjnych skierowanych do społeczeństwa, to w Polsce wciąż dla pszczół robimy za mało. Dobrze, że wydano zgodę na hodowanie pszczół w miastach, bo wygląda na to, że przeżyją one jedynie w warunkach miejskich.
W jaki sposób możemy pomagać pszczołom?
Planując nasadzenia w ogrodach, wybierajmy rośliny miododajne. Zapewniamy w ten sposób pszczołom pożywienie, a więc i przetrwanie. Ważne, żeby było jak najwięcej różnych rodzajów roślin. Chodzi tu zarówno o drzewa (np. lipy, klony, akacje czy kasztanowce), jak i kwiaty. Im większa różnorodność wśród roślin, tym lepsza i bogatsza jest dieta pszczół, więc i jakość miodu. Jej urozmaicenie wpływa także na długość życia pszczół.
Możemy tak zagospodarowywać przestrzeń, aby było w niej miejsce na ule. Na zachodzie pszczoły w miastach to standard, u nas natomiast to nadal temat nowy, nieznany, wzbudzający nieufność. Warto sygnalizować takie potrzeby administracjom i wspólnotom mieszkaniowym, a nawet władzom lokalnym. Mamy wtedy wpływ na decyzje co do tego, jak będzie wyglądać nasze najbliższe otoczenie.
Czy odpowiednio dobrane rośliny mogą posłużyć za karmnik dla pszczół nawet na balkonie?
Jak najbardziej. Ważne, by pamiętać przy zakupie o wyborze roślin lub nasion roślin miododajnych. Kupując środki chemiczne lub nawozy, wybierajmy te, które są przyjazne dla owadów i odpowiednio je stosujmy.
A jeśli ktoś ma dwie lewe ręce do roślin?
Niech kupuje miód! Najlepiej z pasieki FHO. Pomoże zarówno pszczołom, jak i pacjentom hospicjum, do czego gorąco zachęcam!
Rozmawiała Maja Wiśniewska
Biznes, wielkie wyzwania i moc niezwykłych Bohaterów łączą siły. Będą razem ratować najcenniejsze inicjatywy społeczne. Powstaje Double Challenge Fund!
Oparty na metodzie Venture Philanthropy łączy najcenniejsze dla społeczeństwa inicjatywy, które chcą osiągnąć finansową samodzielność z Bohaterami, którzy przez swoje zjawiskowe wyzwania pozyskują na nie fundusze oraz ekspertami, którzy pomagają je mądrze zainwestować.
Pierwszym Bohaterem Wyzwania jest Marek Rybiec, który zdecydował się przebiec 1000 km przez 4 pustynie świata, by zebrać środki na zakup wyposażenia medycznego Poradni Leczenia Bólu w FHO. Już w kwietniu podejmie się heroicznej próby: 250 km biegu przez piaski Sahary. Do końca roku planuje przebiec jeszcze ultramaratony odbywające się na Gobi, Atracamie i Antarktyce.
Przyjdź i zobacz rewolucję w myśleniu o przedsiębiorczości społecznej!
PROGRAM SPOTKANIA 18:00 – Tło społeczne, informacje o Funduszu; 18:15 – Historia pierwszego wyzwania – „Co Powie Basia”; 18:30 – Fundusz i jego mechanizm; 19:00 – Najbliższe wyzwanie: wyposażenie Poradni Leczenia Bólu w FHO; 19:15 – Pokaz slajdów z biegu 4Deserts, w którym brał udział pierwszy Bohater Wyzwania – Marek Rybiec.Potwierdzenia obecności prosimy kierować na adres: w.chraponska@filantropia.org.pl
Rotary International to międzynrodowe stowarzyszenie przedsiębiorców i ludzi różnych zawodów z całego świata, które świadczy pomoc humanitarną, promuje wysokie normy etyczne w każdym zawodzie i pomaga budować dobrą wolę i pokój na świecie. Obecnie na całym świecie istnieje ponad 34 tys. Klubów, w tym także Rotary Club Warszawa Sobieski. Klub został stworzony w 2005 r. Jego działalność odbywa się w oparciu o następujące filary: działalności charytatywnej, działaniu na rzecz społeczności lokalnych oraz rozwijaniu kontaktów międzynarodowych. Od początku swojej działalności przynajmniej raz do roku organizowaliśmy spotkania członków klubów Rotary i jego przyjaciół. Spotkania te przybrały formę Balu Dobroczynnego. W tym roku organizowany jest on po raz XII-ty. Gośćmi Balu będą członkowie Rotary z Polski oraz zza granicy (m.in. z Niemiec, Francji, Belgii), przedstawiciele środowisk twórczych, biznesu, a także przedstawiciele korpusu dyplomatycznego. Dobroczynny Bal z Sobieskim jest wydarzeniem, które wpisało się już na stałe w kalendarze naszych gości. Podczas każdego naszego Balu zbierane są środki na działalność charytatywną klubu. W trakcie wydarzenia zostanie przeprowadzona aukcja obrazów, biżuterii oraz loteria fantowa na rzecz naszych pacjentów. Andrus mówi i śpiewa. Najczęściej o tym, co wcześniej zobaczył, usłyszał albo przeczytał. Tym razem wraz z Wojciechem Stecem oraz Łukaszem Borowieckim – fortepian, gitara wystąpią dla mieszkańców Ursynowa, by wesprzeć pacjentów hospicjum onkologicznego. Wydarzenie będzie trwać od 18:00 do 20:00. Środki ze sprzedaży biletów zostaną przekazane na cele statutowe Fundacji Hospicjum Onkologiczne św. Krzysztofa w Warszawie. Czego możemy się spodziewać Historii o smutnym tureckim ojcu, którego cyniczne córki wyjechały do Szwajcarii, o Bardotce zamawiającej w barze „Szalona krewetka” absynt z rumem, o nieświeżym kangurze w Watykanie i innych równie prawdopodobnych i nieprawdopodobnych zjawiskach. Z takich opowieści i piosenek składa się jego recital kabaretowy. Razem łatwiej Panu Arturowi Andrusowi dziękujemy za wspaniały gest i otwartość na potrzeby pacjentów hospicjum, Urzędowi Dzielnicy Ursynów m.st. Warszawy za nieocenione wsparcie organizacyjne, radnym Ursynowa, Paniom: Gorettcie Szymańskiej i Katarzynie Niemyjskiej za pomysł i organizację, a Domowi Kultury SMB „Imielin” za gościnę.