FHO przeciw opioidofobii

Na zlecenie Krajowego Biura do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii Fundacja Hospicjum Onkologiczne św. Krzysztofa od 16 września do 31 grudnia 2019 r. będzie realizować zadanie publiczne, którego przedmiotem jest badanie naukowe dot. wykorzystania leków opioidowych w leczeniu przeciwbólowym. Realizacja zadania ma służyć racjonalizacji polityki związanej ze stosowaniem tych leków w Polsce. Badania odbędą się w ramach działalności Obserwatorium – odpowiedzialne leczenie bólu.

Ból to nie tylko objaw chorobowy. To choroba, która wymaga precyzyjnego diagnozowania i leczenia. A walka z cierpieniem jest jednym z nakazów medycznych. Już w latach 60-tych w Jednolitej Konwencji ONZ o środkach odurzających zadeklarowano, że ​​medyczne stosowanie leków opioidowych jest niezbędne dla złagodzenia bólu i wymaga odpowiedniego zaopatrzenia w opioidy do celów medycznych. Choć w Polsce prawo do zwalczania bólu zostało zagwarantowane w 2017 r. w ustawie o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (nowelizacja z dn. 23 marca 2017 r.), to polscy pacjenci w wielu przypadkach nadal nie są skutecznie leczeni. Przyczyną takiej sytuacji jest zjawisko zwane opioidofobią, czyli uprzedzenie do stosowania narkotycznych leków przeciwbólowych takich jak morfina, kodeina, fentanyl, petydyna, zwanych opioidami. Wynika ona z niedostatecznej wiedzy nt. mechanizmów działania opioidów oraz związanych z ich stosowaniem.

– Pierwsza i najważniejsza zasada jest taka, że ból powinien być leczony. Nie dopuszczamy do sytuacji, w której chory cierpi z powodu bólu i usłyszy, że tak musi być, że cierpienie czy ból są do czegoś potrzebne. Jedyną funkcją, jaką pełni ból (chodzi tu o ból ostry), jest jest uprzedzenie o uszkodzeniu tkanek. – zauważa dr Jerzy Jarosz, dyrektor Centrum Naukowo-Dydaktycznego FHO.

Zadanie publiczne, którego podejmie się się zespół FHO ma na celu zapewnić dostęp do niezbędnego leczenia przeciwbólowego wszystkim potrzebującym przy jednoczesnym zapobieganiu nieprawidłowym i pozamedycznym użyciem tych samych leków.

– W ramach badań będziemy starać się ocenić, jakie czynniki wpływają lub powodują, że w Polsce używa się zbyt mało silnych leków przeciwbólowych opartych o substancje opioidowe. Będziemy też badać opinie i porady chorych, ich rodzin, a także lekarzy, którzy stosują te leki w leczeniu bólów nowotworowych oraz leczeniu przeciwbólowym poperacyjnym. Sprawdzimy, jaki wpływ mają te opinie na dostęp do leczenia przeciwbólowego i stosowania leków w sytuacjach, w których z medycznego punktu widzenia są one niezbędne w celu zmniejszenia nieuzasadnionego cierpienia. W szczególności chcemy zbadać, czy powszechnie wyrażana w naszym kraju obawa przed uzależnieniem się od leków opioidowych ma potwierdzenie w praktyce. – tłumaczy dr Jerzy Jarosz.

Badania odbędą się w ramach działalności Obserwatorium – odpowiedzialne leczenie bólu. Obserwatorium działa na rzecz upowszechnienia polityki równowagi w zakresie leczenia bólu. Oznacza to zapewnienie dostępu do leków osobom potrzebującym przy jednoczesnym ograniczaniu negatywnych zjawisk związanych z niewłaściwym ich wykorzystaniem.W skład zespołu badawczego wejdą dr Jerzy Jarosz, Maria Wysocka, Małgorzata Czaplicka i Agnieszka Leonhard.

Zadanie publiczne jest realizowany w ramach Narodowego Programu Zdrowia i współfinansowane ze środków Fundusz Rozwiązywania Problemów Hazardowych, będących w dyspozycji Ministra Zdrowia w ramach konkursu przeprowadzonego przez Krajowe Biuro do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii.