Skontaktuj się z nami
Kontakt
Fundacja Hospicjum
Onkologiczne św. Krzysztofa
ul. Pileckiego 105,
02-781 Warszawa
Tel: +48 (22) 643 57 08
ul. Północna 18A
05-870 Bramki
Tel: +48 (22) 245 19 09
Warszawa, dn. 29 marca 2019 r.
Grupa badawcza Obserwatorium – odpowiedzialne leczenie bólu (dalej Obserwatorium), dostrzega niepokojące zjawiska, jakie mają miejsce w Polsce w związku z wprowadzaniem do lecznictwa preparatów tzw. „medycznej marihuany”. Publikujemy niniejszy komunikat oczekując, że instytucje kształtujące polską politykę zdrowotną i postawy wobec substancji kontrolowanych w większym stopniu zaangażują się w uregulowanie kwestii ich dostępności i zastosowania.
Obserwatorium to placówka badawcza powołana na początku 2018 roku w Fundacji Hospicjum Onkologiczne Św. Krzysztofa w Warszawie, która monitoruje i analizuje istniejące w Polsce praktyki leczenia bólów nowotworowych i bólów przewlekłych oraz zagadnienia związane z dostępnością stosowanych w tym obszarze leków. Działa na rzecz upowszechniania polityki równowagi w zakresie dostępności leczenia przeciwbólowego wykorzystującego leki na bazie substancji kontrolowanych, głównie opioidów i kannabinoidów, oraz zwraca uwagę na negatywne zjawiska związane z nadużywaniem lub nieprawidłowym stosowaniem tych substancji.
W połowie stycznia 2019 r. w aptekach pojawił się pierwszy zarejestrowany w Polsce preparat na bazie konopi. Wprowadzenie go na rynek poprzedzone było informacjami medialnymi o terminie pierwszych dostaw, które jednak przez blisko dwa miesiące od początkowych zapowiedzi nie dochodziły do skutku. Spowodowało to ogromne rozbudzenie oczekiwań wielu pacjentów przy jednoczesnym braku kampanii informacyjnej związanej ze wskazaniami i działaniem „medycznej marihuany”. Do publicznej wiadomości podano również, że preparat będzie dostępny jedynie w trzech miastach Polski: Koninie, Poznaniu i Wrocławiu, co było informacją błędną, ponieważ od początku produkt był i wciąż jest dostępny w wielu aptekach w całej Polsce.
W naszym przekonaniu, na kanwie nowoprzyjętych regulacji, powstał przekaz wzmacniający w pacjentach postawę konsumencką wobec „trudno dostępnego nowego lekarstwa”, bez należytego zadbania o poczucie bezpieczeństwa i przekonania, że opieka zdrowotna w sposób systematyczny i przejrzysty będzie w stanie odpowiedzieć na ich zróżnicowane potrzeby w obszarze takiego rodzaju leczenia.
Preparat wprowadzony na rynek jest aktualnie jedynym dopuszczonym do sprzedaży w Polsce. Jest to produkt o wysokim stężeniu THC (19%) i działaniu psychoaktywnym. Naszym zdaniem stanowczo nie powinien być stosowany na początku leczenia. Obowiązuje tu niekwestionowana zasada dawkowania „start low, go slow” (rozpoczynaj od niskich dawek, zwiększaj je powoli). Nawet zaawansowane leczenie kannabinoidami wykorzystuje preparaty o stężeniu THC nieprzekraczającym 12%. Europejskie Towarzystwo bólu (EFIC) w swojej opinii zawarło zalecenie: nie zapisuj kwiatów konopi o dużej (powyżej 12,5% zawartości THC. „Do not prescribe cannabis flowers with a high (>12,5%) THC content” [1])
W przypadku opisywanej sytuacji w Polsce, jeśli produkt ma być stosowany bezpiecznie i zgodnie ze sztuką, grupa jego odbiorców jest ograniczona do pacjentów już stosujących preparat, przyzwyczajonych do jego działania, i o udokumentowanej medycznej historii przebiegu i skutków leczenia. Takich pacjentów w Polsce z pewnością nie ma wielu, logika podpowiada wręcz, że może ich po prostu nie być.
Powstaje więc pytanie, dla kogo przeznaczony jest ten preparat. Może go przepisać każdy lekarz (z wyjątkiem lekarza weterynarii), a katalog wskazań i przeciwwskazań nie jest ściśle zdefiniowany, ponieważ jest to lek recepturowy, a nie rejestrowany.
Z uwagi na ten stan rzeczy, pragniemy wyrazić naszą obawę, że dostępny preparat może być bardziej atrakcyjny dla użytkownika rekreacyjnego niż dla pacjenta.
Zdecydowanie wspieramy każde rzetelne, bezpieczne dla pacjentów i lekarzy systemowe działanie upowszechniające kannabinoidy jako substancje o udokumentowanym zastosowaniu w lecznictwie. Występujemy zatem z propozycją, aby wszelkie dalsze kroki zarówno regulatora, jak i instytucji odpowiedzialnych za działania w tym obszarze poprzedzone były niezależną i obiektywną edukacją lekarzy, pacjentów, farmaceutów i całej opinii publicznej, a także zdefiniowaniem przejrzystych i dostępnych publicznie procedur kontroli i rejestracji leków oraz produktów medycznych. Konieczna jest także pilna dywersyfikacja dostępnych produktów co najmniej pod względem zawartości THC i CBD. Pozwoli to kontynuować prace nad skutecznym i odpowiedzialnym zastosowaniem substancji kontrolowanych tam, gdzie są najbardziej potrzebne.
Składamy także naszą deklarację gotowości do wspierania rzetelnych inicjatyw i służymy naszą zespołową wiedzą i dotychczasowym doświadczeniem, w celu zapewnienia jednocześnie bezpieczeństwa i efektywnego leczenia pacjentów.
[1] Häuser W, Finn DP, Kalso E i wsp. European Pain Federation (EFIC) position paper on appropriate use of cannabis‐based medicines and medical cannabis for chronic pain management. Eur J Pain. 2018; 22:1547–1564
Komunikat podpisali:
dr n. med. Jerzy Jarosz
prof. dr hab. n. med.Marcin Wojnar
prof. dr hab. n. med.Tomasz Pasierski
dr n. med. Anna Kieszkowska – Grudny
dr n.med Anna Klimkiewicz
mgr piel. Małgorzata Czaplińska
dr Jakub Klimkiewicz
dr Martyna Hordowicz
dr Przemysław Walczuk
Fundacja Hospicjum
Onkologiczne św. Krzysztofa
ul. Pileckiego 105,
02-781 Warszawa
Tel: +48 (22) 643 57 08
ul. Północna 18A
05-870 Bramki
Tel: +48 (22) 245 19 09