Obserwatorium – odpowiedzialne leczenie bólu
26.02.2018
W Fundacji Hospicjum Onkologiczne św. Krzysztofa w Warszawie powstało Obserwatorium – odpowiedzialne leczenie bólu. Jego celem jest badanie i ocena problemów związanych z leczeniem przeciwbólowym w Polsce. Oficjalna inauguracja działalności Obserwatorium nastąpi 23 marca 2018 r. podczas organizowanej przez Fundację konferencji szkoleniowo-naukowej „Wprowadzenie do medycznych zastosowań marihuany”.
26 lutego 2018 r. powstało Obserwatorium – odpowiedzialne leczenie bólu jako integralna część Fundacji Hospicjum Onkologiczne św. Krzysztofa w Warszawie. Celem Obserwatorium jest badanie i ocena nowoczesnych metod leczenia bólu. Projekt w szczególności uwzględnia bariery i niebezpieczeństwa, jakie wiążą się udostępnianiem tych metod pacjentom. Obserwatorium będzie działać na rzecz upowszechnienia polityki równowagi w zakresie leczenia bólu. Oznacza to zapewnienie dostępu do leków osobom potrzebującym przy jednoczesnym ograniczaniu negatywnych zjawisk związanych z niewłaściwym ich wykorzystaniem.
Prawo do leczenia bólu należy do podstawowych praw człowieka. Jednakże dostęp do leków przeciwbólowych, w tym leków opioidowych, jest ograniczany licznymi czynnikami prawnymi, kulturowymi, a także ekonomicznymi. Restrykcje te mają zapobiegać negatywnym konsekwencjom zdrowotnym w przypadkach niewłaściwego użycia lub nadużywania leków opioidowych. Nie powinny jednak ograniczać one dostępu pacjentów do leczenia bólu.
Problem ograniczonego dostępu do opioidowych leków przeciwbólowych dotyczy także Polski. Wyniki międzynarodowych badań (raport ATOME 2014[1]) wykazały, że w naszym kraju stwierdza się niski poziom wykorzystywania leków w leczeniu bólu. W 2010 oceniano stopień zaspokojenia tych potrzeb jedynie na 12%. Problem uzależnienia pacjentów od leków opioidowych i innych, stosowanych w leczeniu przeciwbólowym jest bardzo słabo rozpoznany i wymaga dalszych pogłębionych badań.
Obserwatorium jest elementem szerszej polityki Fundacji, mającej na celu zapewnienia wysokiego standardu leczenia bólu w całej Polsce, a przez to oraz ograniczanie cierpienia pacjentów. W Polsce, z różnych przyczyn, nie w pełni respektowane jest prawo pacjenta do życia bez bólu. Potwierdza to raport NIK Dostępność terapii przeciwbólowej (2017). W pełni zrozumiała jest więc konieczność wyjaśnienia przyczyn tego stanu rzeczy oraz podejmowanie odpowiednich środków zaradczych.
Obserwatorium będzie monitorować i oceniać istniejące w Polsce praktyki dotyczące leczenia bólów nowotworowych i bólów przewlekłych. Podda analizie rozwój lecznictwa przeciwbólowego w Polsce. Będzie badać postawy pacjentów, lekarzy, pielęgniarek i całego społeczeństwa wobec bólu i jego leczenia i ich ewolucję.
Obserwatorium podejmie próbę określenia kierunku i tempa tej ewolucji, kładąc szczególny nacisk na rozpoznanie barier i obaw, które skutkują niedostatecznym leczeniem przeciwbólowym. Z drugiej strony obserwowane będą zmiany w rozwoju niekorzystnych zjawisk związanych z nadużywaniem lub nieprawidłowym stosowaniem leków niezbędnych dla leczenia przeciwbólowego. Naturalnym produktem tych badań będą raporty oraz publikacje naukowe i szkoleniowe służące kształtowaniu opinii publicznej oraz prowadzeniu skutecznej polityki zdrowotnej w zakresie kontroli i leczeniu bólu.